Kategori: Makaleler

Kanun Hükümdarı Kimdir? Bir Kalbin, Bir Akılın ve Bir Milletin Hikâyesi Bazen bir hikâye anlatmak gerekir… İçinde insanlar, hayaller, adalet arayışları ve kırık dökük umutlar barındıran bir hikâye. Bugün sana anlatacaklarım, sadece bir hükümdarın değil; aklın ve kalbin birlikte yürüdüğü bir yolculuğun hikâyesi olacak. Bir Zamanlar Adaletin Sesi Susturulmuştu Bir ülke düşün… Uçsuz bucaksız topraklara sahip, içinde türlü halkların yaşadığı, her köşesinden farklı dillerin ve duaların yükseldiği bir ülke. Bu ülkenin başında “kanun hükümdarı” denilen bir lider vardı. Fakat bu unvan, sadece taç ve tahtla kazanılmamıştı; yüreğinin derinliklerinden gelen bir sorumlulukla taşınıyordu. Onun adı Arslan’dı. Sert bakışlarının ardında ince bir…

Kamçılama İşlevi Ne Demek? İnsan Davranışlarını Şekillendiren Görünmez Güç Bir gün bir arkadaşım, “Bazen en iyi işlerimi baskı altında yapıyorum,” dediğinde fark ettim ki hepimizin içinde bir “kamçılama işlevi” var. Bu ifade kulağa biraz sert gelebilir ama aslında insan davranışlarını anlamada kilit bir kavramdır. Kamçılama, yalnızca dışarıdan gelen bir baskı değil; kimi zaman içimizdeki motivasyonun da bir yansımasıdır. Peki bu işlev tam olarak ne anlama geliyor, nasıl çalışıyor ve neden bazı insanlarda olumlu, bazılarında olumsuz sonuçlar doğuruyor? Kamçılama İşlevinin Tanımı: Motivasyonun İtici Gücü Kamçılama işlevi, bireyin performansını artırmak için dışsal veya içsel bir baskı unsuru yaratma mekanizmasıdır. Psikolojide “uyarıcı işlev”…

Sünni Alevi Başka Ne Var? İnançların ve Kimliklerin Antropolojik Haritası İnsan topluluklarının çeşitliliği, bir antropolog için sonsuz bir öğrenme alanıdır. Her kültür, her inanç, her ritüel — insanın anlam arayışının bir yansımasıdır. Bir toplumun dinî yapısına baktığımızda, yalnızca inanç sistemlerini değil, aynı zamanda yaşam biçimlerini, değerlerini ve dünyayı anlama biçimlerini de görürüz. Bu bağlamda “Sünni, Alevi başka ne var?” sorusu yalnızca bir merakın ürünü değildir; insanın kendi köklerini, başkalarıyla ilişkisini ve toplumsal dokusunu anlama çabasıdır. — İnanç, Kimlik ve Toplumsal Aidiyet Her toplum, dini inançlarıyla birlikte kendi kimliğini şekillendirir. Sünni ve Alevi toplulukları, İslam dünyasında farklı teolojik yorumlara ve ritüel…

Kampana Nasıl Çalışır? Bir Frenin Kalbindeki Hikâye Bazı hikâyeler vardır, metalin soğuk yüzünde bile insan sıcaklığını hissedersin. Bugün sana öyle bir hikâye anlatmak istiyorum: görünüşte sıradan, ama içinde mühendisliğin, duygunun ve emeğin dans ettiği bir hikâye. Kahramanımız, bir fren kampanası… Evet, yanlış duymadın — bir kampana. Ama sadece bir parça değil; hayatı durduran, zamanı yavaşlatan bir kalp gibi atan mekanik bir ruh. Bir Garajın Sessiz Hikâyesi Günün ilk ışıkları garajın demir kapısından içeri sızarken, Arda eline bir anahtar aldı. Yanında Elif vardı, sessizce onu izliyordu. Arda, yıllardır mühendislik yapan, çözüm odaklı, analitik biriydi. Elif ise insanı dinleyen, mekanik sistemlerde bile…

Eve Kime Ait? Küresel ve Yerel Perspektiflerden “Yuva” Kavramına Bir Yolculuk Hiç düşündünüz mü, “ev” dediğimiz yer aslında kime aittir? Evin içinde yaşayanlara mı, faturaları ödeyene mi, yoksa o dört duvarı anlamlı kılan hatıralara mı? 🌍🏡 Bu soru, ilk bakışta basit gibi görünse de hem bireysel hem toplumsal düzeyde çok derin anlamlar taşır. Bugün gelin birlikte, dünyanın farklı köşelerine uzanıp “ev” kavramına farklı gözlerle bakalım. Kim bilir, belki bu yazıdan sonra kendi evinize bile bambaşka gözlerle bakarsınız. Küresel Perspektif: Evin Sahibi Kim? İnsan mı, Toplum mu? Küresel ölçekte “ev” kavramı, sadece fiziksel bir yapıdan ibaret değildir; aidiyet, kimlik ve güvenlik…

Göz Önüne Alındığında Ne Demek? Edebiyatın Işığında Bir Düşünsel Derinlik Kelimelerin Gücü ve Anlamın Yankısı Edebiyat, kelimelerin birbiriyle dans ettiği, anlamların yankılandığı büyülü bir evrendir. “Göz önüne alındığında” ifadesi, bu evrende sıradan bir deyimden çok daha fazlasıdır; düşüncenin, algının ve bakışın kesiştiği noktada yer alır. Bu ifade, bir şeyin değerlendirildiği, ölçüldüğü ve anlam kazandığı anı temsil eder. Bir edebiyatçı için bu, yalnızca bir dilsel kalıp değil, insanın dünyayı nasıl gördüğüne, nasıl yorumladığına dair derin bir sorgulamadır. “Göz”ün Edebiyattaki Yansımaları Göz, edebiyat tarihinde hem fiziksel bir organ hem de metaforik bir pencere olarak işlenmiştir. Dostoyevski’nin kahramanları “göz” üzerinden vicdanın yankısını taşırken,…

Arabanın Ön Alt Kısmına Ne Denir? Sadece Bir Parça mı, Yoksa Otomotiv Dünyasının En Büyük Yanılsaması mı? Modern otomobillerin tasarımında göz alıcı farlar, devasa jantlar, dijital kokpitler konuşuluyor ama kimse arabaların ön alt kısmını konuşmuyor. Neden? Çünkü çoğumuz bu kısmın adını bile bilmiyoruz. “Alt tampon mu?”, “Ön difüzör mü?”, “Spoiler gibi bir şey mi?” diye düşünenlerin sayısı az değil. Oysa bu parça, yalnızca estetik değil, güvenlikten aerodinamiğe kadar her şeyi etkileyen bir yapı. Ve evet, bu konuyu hafife almamız otomobil kültürünün en büyük hatalarından biri olabilir. Alt Tampon, Lip, Difüzör: Aynı Şey mi, Farklı mı? Ön alt kısım dediğimizde çoğu…

Göreceli Konum Ne Demek? Günlük Hayattan Akademiye Uzanan Bir Kılavuz Göreceli konum, bir yerin başka yerlere göre nerede olduğunu anlatır: “İzmir, Ege Denizi kıyısında; Ankara’nın güneybatısında” dediğinizde aslında konumu, yakınındaki işaret noktalarına, yönlere ve ilişkilere bağlayarak tarif edersiniz. Bu yaklaşım, koordinat gibi değişmez sayılara dayanan mutlak konumdan farklıdır; bağlamsaldır, esnektir ve ölçeğe göre şekil değiştirir. Güncel coğrafya sözlükleri ve öğretici kaynaklar, göreceli konumu bu biçimde; mutlak konumu ise enlem-boylam veya net adreslerle açıklar. :contentReference[oaicite:0]{index=0} Tarihsel Arka Plan: Haritadan İlişkilere Coğrafyanın erken döneminde merak, dünyayı ölçmenin yollarını aradı. Eratosthenes, MÖ 3. yüzyılda Dünya’nın çevresini hesaplayarak mekânı sayısal bir temele oturttu; bu…

Hava Yolu Neden Ayrı Yazılır? Dilin Yolculuğu Üzerine Samimi Bir Sohbet Dilimizin her köşesinde karşımıza çıkan sorulardan biri: “Hava yolu neden ayrı yazılır?” İlk bakışta basit bir yazım kuralı gibi görünse de, bu sorunun ardında tarihsel, toplumsal ve hatta insani bir hikâye var. Türkçe’nin yaşayan, nefes alan bir organizma olduğunu düşündüğümüzde, “hava yolu” kelimesinin yazımındaki ayrımın bile aslında bir anlam dünyası barındırdığını fark ediyoruz. Kökenlere Yolculuk: Türk Dil Kurumu Verileri Türk Dil Kurumu (TDK), yazım kılavuzlarında “hava yolu” ifadesinin ayrı yazılması gerektiğini belirtir. Çünkü burada iki bağımsız kelime vardır: “hava” ve “yol”. “Hava” bir ortamı, “yol” ise bir güzergâhı ifade…

Gerilla Savaşı Nerede? Psikolojik Bir Mercekten Bakış İnsan davranışlarının en karmaşık yönlerinden biri, bir bireyin ya da grubun hayatta kalma mücadelesine nasıl tepki verdiğidir. Gerilla savaşı, sadece fiziksel çatışma değil, aynı zamanda insan psikolojisinin sınandığı, bireylerin hayatta kalmak için içsel ve dışsal güçlerle savaştığı bir arenadır. Bir psikolog olarak, bu tür savaşların sadece stratejik planlar ve silahlarla değil, aynı zamanda insanların zihinsel, duygusal ve sosyal yapılarıyla da şekillendiğini gözlemlemek oldukça ilginçtir. Gerilla savaşının “nerede” olduğu sorusuna sadece coğrafi bir yanıt aramak, bu olayın derinliklerine inmek için yeterli olmayacaktır. Peki, gerilla savaşı aslında nerede? Hem fiziksel hem de psikolojik anlamda… Bilişsel…